ابنسینا دانشمند و پزشک ایرانی معتقد بود که برخی از بیماریها میتوانند از طریق میکروارگانیسمها منتقل شوند. برای جلوگیری از انتقال بیماری از انسان به انسان، او استراتژی قرنطینه کردن افراد به مدت 40 روز را ابداع کرد.
ابنسینا که در غرب نیز با همین نام شناخته میشود، یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان، پزشکان و دانشمندان اسلامی در دوره قرون وسطی بود. وی در سال 980 میلادی در ازبکستان کنونی به دنیا آمد و در سال 1037 میلادی در ایران چشم از جهان فروبست.
آثار پزشکی ابنسینا تأثیر بسزایی بر علم پزشکی در اروپا گذاشت. مشهورترین اثر او در پزشکی «قانون الطب» است که یکی از تأثیرگذارترین متون پزشکی در تاریخ به شمار میرود. قانون طب شامل پنج کتاب است که طیف گستردهای از موضوعات پزشکی را پوشش میدهد.
این مجموعه کتابها برای قرنها بهعنوان مجموعهای جامع از دانش پزشکی عصر خود را در بر میگرفت و بهعنوان یک کتاب درسی اساسی پزشکی در اروپا و جهان اسلام برای قرنهای متمادی باقی ماند. «قانون طب» که به لاتین ترجمه شد، به عنوان یک کتاب بنیادی در مبحث پزشکی در دانشگاههای اروپایی و در قرون وسطی جایگاه مهمی را به خود اختصاص داد. این امر به شدت بر توسعه آموزش و رویکرد پزشکی در اروپا تأثیر گذاشت.
ابنسینا دانشمند بزرگ، بیماریها را بر اساس علائمشان به دستههای مختلفی طبقهبندی کرد و شرح مفصلی از علائم مرتبط با هر بیماری ارائه داد. روش طبقهبندی و تشخیص او تا قرنها تأثیر ماندگاری بر رویکردهای پزشکی داشت. وی بر اهمیت مشاهده و تجربه بالینی در پزشکی تأکید کرد. همچنین او از پزشکان حمایت کرد که بیماران خود را از نزدیک مشاهده کنند و یافتههای خود را به طور منظم ثبت کنند.
او نقش تعیینکنندهای در پیشرفت رشتههای داروشناسی و درمان داشت. او با دقت اطلاعاتی را در مورد صدها دارو و تأثیرات آنها شامل دوزهای صحیح و عوارض جانبی احتمالی مرتبط با هر کدام را ثبت کرد. وی مفهوم کارآزمایی بالینی را در پزشکی معرفی کرد. علاوه بر این او اهمیت آزمایش روشهای درمانی بر روی بیماران و مشاهده دقیق نتایج برای ارزیابی اثربخشی آنها تأکید کرد.
ابنسینا تکنیکهای جراحی مختلفی از جمله برداشتن سنگهای مثانه، کوتریزاسیون (سوزاندن یا برداشتن بخشی از بدن) و تکنیکهای بخیهزدن زخمها را توصیف کرد. توصیفات او از ابزار و روشهای جراحی بسیار تأثیرگذار بود. او در مورد علل، علائم و درمانهای احتمالی برای شرایطی مانند افسردگی، اضطراب و زوال عقل بحث کرده است.
ابنسینا در زمینه پیشگیری از بیماریها و بهداشت عمومی پیشگام بود و سطحی از آیندهنگری را نشان داد که از معاصران خود پیشی گرفت. وی بر اهمیت بهداشت فردی، آب سالم، تغذیه مناسب و عوامل محیطی در حفظ سلامت تأکید کرد. او در شناخت بیماریهای عفونی سهم بسزایی داشت. وی ماهیت مسری بودن برخی بیماریها را تشخیص داد و در مورد اهمیت قرنطینه و ایزوله برای جلوگیری از شیوع آنها بحث کرد.
ابنسینا دانشمند ایرانی، علاوه بر آثار پزشکی و فلسفی در زمینههای دیگر نیز پیشرفتهای چشمگیری داشت. فعالیتهای علمی او در قلمرو نجوم با یک سوابق مکتوب گسترده همراه است که در آن او جنبههای مختلف موضوع را توضیح داد و نظریههایی را تدوین کرد که ماهیت اجرام آسمانی را روشن میکرد. در ریاضیات، شهرت او به دلیل نوآوریهای خود در جبر و هندسه است.