همه‌ی ما می‌دانیم که گردش زمین به دور خورشید 365 روز به طول می‌انجامد. اما درواقع این حرکت 365 و یک ربع روز طول می‌کشد. سال کبیسه کمک می‌کند تا تقویم ۱۲ماهه با حرکت زمین به دور خورشید مطابقت داشته باشد. پس از چهار سال، ساعات باقی‌مانده از گردش قبلی زمین به دور خورشید به یک روز کامل تبدیل می‌شود.
مشکل دیده شد!
ایده بررسی تاریخ سالانه به روم باستان برمی‌گردد. در آن زمان مردم رم از یک تقویم 355 روزه به جای تقویم 365 روزه استفاده می‌کردند که این تقویم بر اساس چرخه‌ها و مراحل مختلف یک ماه تنظیم شده بود. پس از مدتی آن‌ها متوجه شدند که این تقویم با فصل‌ها هماهنگ نیست. بنابراین، هر دو سال یکبار برای جبران روزهای از دست‌رفته یک ماه جدید که آن را مرسدونیوس نامیدند، به تقویم خود اضافه می‌کردند.
در سال 1582، پاپ گریگوری سیزدهم فرمانی را امضا کرد که منجر به انجام اصلاحات کوچکی در تقویم شد. طبق این فرمان، هر چهار سال یکبار به جز سال‌هایی که موجب تکمیل یک قرن می‌شوند یعنی سال‌هایی مانند 1700 یا 2100 که بر 100 بخش‌پذیرند، سال کبیسه خواهیم داشت. این اصلاح باعث شد که تقویم دقیق‌تر شود و از آن نقطه به بعد با نام تقویم میلادی شناخته می‌شود.
چرا باید اصلاح در تقویم انجام می‌شد؟
اگر هر چهار سال یکبار این اصلاح کوچک انجام نمی‌شد، تقویم به‌تدریج با فصول هماهنگ نمی‌شد. این ناهماهنگی در طول قرن‌ها، موجب وقوع بلند‌ترین روز سال در تابستان و بلند‌ترین شب سال در زمستان یا نقطه‌ی اعتدال شب و روز در زمان‌هایی می‌شد که انتظارش را نداشتیم. ممکن بود زمستان در زمانی که تقویم به‌عنوان تابستان نشان می‌دهد، رخ دهد و کشاورزان در مورد زمان کاشت بذر خود دچار سردرگمی شوند.
تقویم‌ها در سراسر جهان روش‌های خاص خود را برای حفظ زمان دارند. برای مثال تقویم یهودی که هم توسط خورشید و هم توسط ماه با یک چرخه‌ی ۱۹ساله تنظیم می‌شود. در این تقویم، هر سه یا چهار سال یکبار، یک ماه کبیسه اضافه می‌شود تا جشن‌های ویژه در زمان مناسب برگزار شود.
در تقویم اسلامی، از روزهای ماه استفاده می‌شود و ماه دیگری به تقویم اضافه نمی‌شود. ازآنجایی‌که یک سال قمری حدود 355 روز طول می‌کشد، تاریخ‌های مهم در تقویم اسلامی هر سال 10 تا 11 روز در تقویم شمسی تغییر می‌کنند. مثلاً، ماه رمضان نهمین ماه تقویم اسلامی است که در سال 2024 میلادی، از 11 مارس تا 9 آوریل، در سال 2025 از 1 مارس تا 29 مارس رخ خواهد داد و در سال 2026 از 18 فوریه تا 19 مارس برگزار می‌شود.
