داوینچی را بهعنوان یک نقاش میشناسیم؛ اما کمتر درباره طراحیها و یادداشتهای او برای ساخت یک ماشین پرواز با الهام از پرندگان چیزی شنیدهایم!
زیست تقلید یا بیومیمتیک یکی از شاخههای علم است که در آن پژوهشگران با الهام از عملکرد، ترکیب و ساختار اجزای موجود در طبیعت اقدام به طراحی یا ایجاد سازههای نوین میکنند.
آسمانخراش سنت مری آکس 30 در لندن، با الهام از جانوری دریایی به نام سبد گل ونوس ساخته شده است. این الهام در طراحی نه تنها باعث افزایش استحکام بنا شده است؛ بلکه منجر به تسهیل گردش هوا شده است و استفاده از تهویه مطبوع را به نصف کاهش داده است.
یکی از معروفترین نمونههای بیومیمتیک، ساخت چسب وِلکرو است که از آن بهعنوان چسب کفش و پوشک استفاده میشود. مخترع این چسب، آن را با الهام از ساختارهای قلابدار موجود روی میوه گیاه بابا آدم، به همان شکل قلابدار طراحی کرد تا چسبندگی زیادی داشته باشد.
لامپهای LED اولیه با کاهش بازده نور مواجه بودند؛ اما پژوهشگران با الهام از ساختارهای بدن کرم شبتاب، انواع جدید از LED را طراحی کردند که باعث بهبود 90 درصدی در بازده خروج نور شد.
امروزه پای بیومیمتیک به پزشکی و مهندسی بافت نیز باز شده است تا بتواند با الهام از ساختارها و فرایندهای طبیعی، به ارتقای سلامت انسان نیز کمک کند.
باید بپذیریم که علم نیز همانند هنر نیازمند منبع الهام است و چه منبعی کارآمدتر از طبیعت؟!
منابع بیشتر برای مطالعه
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10606425
https://aplanet.org/resources/biomimicry-10-creations-inspired-by-nature