تراویس کالانیک (Travis Kalanick) یکی از بنیانگذاران و مدیرعامل سابق شرکت اوبر (Uber) یکی از مهمترین و بحثبرانگیزترین شخصیتها در دنیای استارتاپها و فناوری است. کالانیک با تأسیس اوبر و هدایت آن به سوی موفقیتهای چشمگیر، نقش مهمی در تحولی که در صنعت حملونقل و فناوریهای مرتبط با آن ایفا کرد؛ هر چند دوران مدیریت او خالی از چالش و جنجال نبود.
طبق گزارش مجله فوربس، خالص ارزش دارایی تراویس کالانیک 3.6 میلیارد دلار برآورد شده است.
جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، با معرفی شخصیتهایی مانند کالانیک، تلاش دارد نسل جدید کارآفرینان و فناوران را با نمونههای موفق و تجربیات واقعی آشنا کند.
زندگی اولیه و تحصیلات
تراویس کالانیک در تاریخ ۶ آگوست ۱۹۷۶ در لوس آنجلس، کالیفرنیا متولد شد. او در خانوادهای متوسط رشد کرد و از همان دوران کودکی علاقه زیادی به تکنولوژی، اختراعات و کارآفرینی داشت. پس از پایان دوران دبیرستان، وارد دانشگاه UCLA (دانشگاه کالیفرنیای جنوبی) شد و در رشته علوم کامپیوتر و مهندسی تحصیل کرد. اگرچه او در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی تحصیل میکرد، اما به زودی متوجه شدکه علاقهاش به فعالیت عملی در حوزه فناوری بیشتر از فضای دانشگاهی است و در نتیجه، تحصیل را نیمهکاره رها کرد تا وارد دنیای استارتاپها شود.
شروع مسیر کارآفرینی
پیش از تأسیس اوبر، کالانیک تجربههای کارآفرینی دیگری نیز داشت:
- نخستین استارتاپ او با نام Scour، یک موتور جستجو برای فایلهای آنلاین بود که در دوران خود نوآورانه محسوب میشد. این پروژه به کاربران اجازه میداد که فایلهای صوتی و تصویری را به راحتی پیدا کنند. اما به دلیل مشکلات حقوقی و قضائی در مورد مسائل مربوط به نقض حق کپیرایت، Scour در نهایت در سال ۲۰۰۰ تعطیل شد.
- پس از شکست Scour، کالانیک در سال ۲۰۰۱ استارتاپ دیگری به نام RedBeep راهاندازی کرد که یک پلتفرم برای ارسال پیامهای فوری و اشتراکگذاری اطلاعات بر بستر اینترنت بود. اما این پروژه نیز به موفقیت نرسید.
با وجود این شکستها، کالانیک از تجربیات خود درس گرفت و آنها را به عنوان گامهایی در مسیر یادگیری و رشد شخصی و حرفهای خود بهکار گرفت.
جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان همواره به اهمیت تجربه از شکست و یادگیری از آن در مسیر کارآفرینی تاکید دارد و نمونه کالانیک را به عنوان الگویی برای پشتکار معرفی میکند.
تأسیس اوبر
در سال 2009، کالانیک به همراه یکی از دوستانش به نام گرت کمپ، شرکت اوبر را تأسیس کرد. ایدهی اولیه این استارتاپ، ایجاد یک اپلیکیشن موبایلی برای درخواست تاکسی و خودروهای شخصی با یک کلیک بود. در ابتدا، اوبر بهعنوان یک سرویس برای درخواست خودروهای لوکس مانند «لکسوس» و «تسلا» برای سفرهای ویژه طراحی شد. اما پس از مدتی و با افزایش تعداد کاربران و رقابتهای شدید، اوبر به سمت ارائه خدماتی برای طیف گستردهتری از کاربران سوق پیدا کرد و خدمات خود را برای خودروهای ارزانتر و در دسترستری نیز ارائه داد.
اوبر خیلی زود به یکی از استارتاپهای پیشرو در حوزه حملونقل هوشمند تبدیل شد و کالانیک بهعنوان مدیرعامل، نقشی کلیدی در جذب سرمایه و طراحی مدل کسبوکار آن ایفا کرد. تمرکز او بر رشد سریع، نوآوری و گسترش جهانی، اوبر را به یکی از شناختهشدهترین برندهای فناوری جهان تبدیل کرد.
رشد و گسترش اوبر در سطح جهانی
تحت رهبری کالانیک، اوبر به سرعت در بیش از ۶۰ کشور و ۴۰۰ شهر در سطح جهانی گسترش یافت. او با جذب سرمایههای عظیم از شرکتهایی مانند Benchmark Capital و Goldman Sachs، توانست منابع مالی لازم برای گسترش جهانی اوبر را تأمین کند. شهرهای بزرگی مانند نیویورک، لندن و پاریس جزو نخستین مقصدهای اوبر بودند و سپس به سرعت به دیگر نقاط جهان گسترش یافت. یکی از ویژگیهای برجسته دوران مدیریت کالانیک در اوبر، استراتژیهای تهاجمی برای رقابت با شرکتهای رقیب بود. او از شیوههای مختلفی برای جذب رانندگان و کاربران به سمت خدمات اوبر استفاده کرد که شامل پرداخت هزینههای زیرساختی، ارائه تخفیفهای ویژه و حتی مقابله با قوانین و مقررات کشورهای مختلف میشد.
علاوه بر این، اوبر تنها به خدمات حملونقل محدود نشد و با ارائه خدمات دیگری مانند UberEats برای تحویل غذا، Uber Freight برای حمل بار و UberPool برای اشتراکگذاری سفر، توانست فعالیتهای خود را به طیف وسیعتری از خدمات گسترش دهد.
در همین راستا، جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان با اشاره به این موفقیتها، بر اهمیت تفکر جهانی و توسعه پایدار در کسبوکارهای فناوری تأکید میکند.
چالشها و بحرانهای مدیریتی
رهبری تراویس کالانیک در اوبر با موفقیتهای زیادی همراه بود، اما مشکلات و چالشهای جدی نیز به دنبال داشت:
فرهنگ سازمانی: فرهنگ حاکم بر اوبر در دوران کالانیک، بهویژه از نظر رفتاری و مدیریتی، بسیار رقابتی، پرتنش و گاه پرخاشگرانه توصیف شده است. کارمندان و رانندگان از فشارهای بالا و مدیریت سختگیرانه شکایت داشتند.
مسائل حقوقی و قانونی: اوبر در بسیاری از کشورها به دلیل رقابت ناعادلانه، نقض قوانین اشتغال، مالیات، و حملونقل عمومی با ممنوعیت یا محدودیت روبهرو شد.
در نهایت، در سال ۲۰۱۷، تراویس کالانیک تحت فشارهای زیاد از سمت هیئتمدیره و سرمایهگذاران، از سمت خود به عنوان مدیرعامل اوبر کنارهگیری کرد. هرچند که او در این مقطع هنوز مالک بخش زیادی از سهام شرکت بود، اما بعد از ترک اوبر، برنامهریزی برای استقرار فرهنگ جدید و آرامش در سازمان آغاز شد.
فعالیتهای پس از اوبر
پس از ترک اوبر، کالانیک فعالیتهای خود را در زمینه سرمایهگذاری و تأسیس شرکتهای جدید ادامه داد. او در چندین استارتاپ و شرکتهای فناوری سرمایهگذاری کرد و تلاش کرد تا به توسعه پروژههای نوآورانه بپردازد. یکی از مهمترین پروژههای او پس از ترک اوبر، تأسیس شرکت CloudKitchens بود؛ شرکتی که زیرساختهای لازم برای رستورانها و کسبوکارهای غذایی آنلاین را فراهم میکند.
سخن آخر
تراویس کالانیک یکی از شخصیتهای پیچیده و تأثیرگذار دنیای فناوری است که دستاوردهای بزرگی در زمینه فناوری و حملونقل آنلاین داشته است. او با بنیانگذاری اوبر، نحوهی حملونقل مردم در سراسر جهان را متحول کرد و نشان داد که چگونه فناوری میتواند صنعتهای سنتی را دگرگون سازد. اگرچه دوران مدیریتی کالانیک با چالشهای بیشماری همراه بود، اما نمیتوان نقش او را در شکلگیری و رشد یکی از مهمترین استارتاپهای قرن بیستویکم نادیده گرفت.
در پایان، جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان معتقد است که معرفی شخصیتهایی مثل کالانیک، میتواند الهامبخش جوانان باشد تا با جسارت و خلاقیت، آیندهی فناوری و کسبوکار را بسازند.