یافته‌های یک مطالعه جدید ارتباط بین 151 میلیون مورد از اختلالات روانپزشکی و استفاده از بنزین سرب‌دار را نشان داده است.
بین اوایل دهه 1920 و 1980، بنزین سرب‌دار به طور گسترده‌ای در سراسر ایالات متحده استفاده می‌شد. اگرچه این ماده در دهه 1970 بیشترین استفاده را داشت، اما استفاده از آن تا سال 1996 به عنوان یک افزودنی به سوخت خودروهای سواری در ایالات متحده ممنوع نشد و همچنان در سوخت برخی از هواپیماها و خودروهای برون جاده‌ای استفاده می‌شود.
سرب یک نوروتوکسین شناخته شده و همچنین منبع شایع آلودگی محیط‌زیست است. در همین راستا، مطالعات اخیر تأثیراتی را که این دو عامل را بر سلامت روان آمریکایی‌ها بررسی کرده‌اند.
این مطالعه، در راستای اهداف جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان، با هدف افزایش آگاهی عمومی و ارتقای تحقیقات علمی در زمینه‌های زیست‌محیطی و سلامت روانی، به تجزیه و تحلیل پیامدهای بلندمدت استفاده از بنزین سرب‌دار و دیگر منابع آلودگی سرب می‌پردازد.
ارتباط بین سرب و اختلالات روانی
مطالعه‌ای که در 4 دسامبر در مجله روان‌شناسی و روانپزشکی کودک منتشر شد، نشان می‌دهد که دانشمندان با استفاده از داده‌های تحقیقات منتشر شده قبلی در مدلی که کل جمعیت ایالات‌متحده را در بر می‌گرفت، دریافتند که بین سال‌های 1940 تا 2015، قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی، به‌ویژه در اثر استفاده از بنزین سرب‌دار، منجر به بروز حدود 151 میلیون مورد دیگر از بیماری‌های روانپزشکی شد.
آرون روبن، یکی از نویسندگان این مطالعه و عصب‌روان‌شناس بالینی و استادیار روان‌شناسی دانشگاه ویرجینیا، خاطرنشان می‌کند: «در مجموع، ما شاهد انحراف از عملکرد طبیعی و سالم به سمت افزایش نرخ بیماری‌های روانی در سراسر جمعیت بوده‌ایم.»
انتشار سرب و تأثیرات آن بر محیط زیست
در حال حاضر سرب در انتشارات صنعتی، خطوط لوله‌های آب، رنگ و همچنین در مواد غذایی آلوده و کالاهای مصرفی مختلف یافت می‌شود. علاوه بر این، برای سال‌های متمادی از سرب به عنوان یک افزودنی در بنزین استفاده می‌شده است. از اوایل دهه 1920 تا دهه 1980، بخش قابل‌توجهی از بنزین مصرفی در ایالات‌متحده حاوی سرب بود. (اگرچه استفاده از آن در دهه 1970 به بالاترین میزان خود رسید، اما استفاده از بنزین سرب‌دار تا سال 1996 به عنوان یک ماده افزودنی در سوخت خودروهای سورای ایالات متحده ممنوع نبود و هنوز هم در سوخت برخی از هواپیماها و خودروهای برون جاده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد.)
سرب و پیامدهای آن بر رشد مغزی و سلامت روان
جدیدترین شواهد علمی نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض سرب، به ویژه برای کودکان، بسیار خطرناک است، زیرا این عنصر سمی باعث اختلال در رشد آنها می‌شود. به گفته آروین روبن: « شواهد یک قرن مطالعات انجام شده بر روی انسان‌ها و حیوانات نشان می‌دهد که سرب تقریباً برای هریک از دستگاه‌های بدن که مورد بررسی قرار گرفته‌اند مضر است و به ویژه اثرات نامطلوبی بر مغز در حال رشد دارد.»
شواهد جدید از اثرات سرب بر IQ
امروزه، قرار گرفتن در معرض سرب به دلیل منابع مختلف، اجتناب‌ناپذیر است .به همین دلیل، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) سطح مرجع جدیدی برای تشخیص مواجهه با سرب تعیین کرده است که 3.5 میکروگرم در دسی‌لیتر است. این سطح نسبت به 5 میکروگرم در دسی‌لیتر قبلی که در سال 2021 به کار می‌رفت، کاهش یافته است. تحقیقات انجام شده توسط روبن و همکارانش در سال 2022 نشان داد که بیش از 170 میلیون نفر در ایالات‌متحده در دوران کودکی خود در معرض سطوح خطرناکی از سرب قرار گرفته‌اند. این سطوح از مرجع قبلی یعنی 5 میکروگرم در دسی‌لیتر بالاتر بود.
آلودگی سرب و کاهش IQ در ایالات‌متحده
در همان مطالعه‌ای که در سال 2022 انجام شد، محققان به این نتیجه رسیدند که آلودگی سرب موجب از دست دادن حدود 824 میلیون امتیاز IQ در جمعیت آمریکا شده است. هرچند IQ به عنوان یک معیار محدودیت‌هایی دارد، اما همچنان یکی از قابل‌اعتمادترین شاخص‌ها برای ارزیابی واکنش‌های جمعیت به مشکلاتی مانند آلودگی محیطی است. در این مطالعه، محققان به مقایسه افراد با یکدیگر نپرداختند، بلکه نحوه واکنش هر فرد به شرایط محیطی مختلف را تجزیه و تحلیل کردند. یافته‌ها نشان می‌دهند که قرار گرفتن در معرض سرب به مغز آسیب می‌زند و بر توانایی‌های شناختی تأثیر منفی می‌گذارد.
تأثیر سرب بر ویژگی‌های شخصیتی و اختلالات روانی
تحلیل جدیدی که توسط محققان انجام شده است، به بررسی ارتباط بین قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی و ظهور ویژگی‌های شخصیتی ناسازگار، علائم بیماری‌های روانی و تشخیص‌های مختلف در بزرگسالی پرداخته است. مطالعه جدید هیچ داده جدیدی جمع‌آوری یا نظارتی بر سلامت روان یا روند تکامل ویژگی‌های شخصیتی در جمعیت عمومی نداشت. در عوض، محققان برای مدل‌سازی اثرات تخمینی در سطح ملی، بر یافته‌های قبلی و مطالعات کوچک‌تر تکیه کردند و فرض کردند که نتایج این مطالعات می‌تواند ویژگی‌های جمعیت بزرگ‌تر را نیز نمایان کند.
تأثیرات محیطی و اجتماعی قرار گرفتن در معرض سرب بر نسل‌ها
این مطالعه از معیاری مشابه با ضریب هوشی به نام «نقاط عامل آسیب‌شناسی روانی عمومی» (GP) استفاده کرد و نشان داد که استفاده از بنزین سرب‌دار و در نتیجه قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی باعث افزایش 602 میلیون امتیاز GP در یک دوره 75 ساله در جمعیت ایالات‌متحده شده است. بر خلاف IQ، نمره GP بالا به عنوان یک شاخص منفی تفسیر می‌شود، زیرا نشان‌دهنده افزایش علائم و شدت بیشتر اختلالات روانی است. به گفته روبن و همکارانش، علائم افسردگی، اضطراب و ADHD در سراسر جمعیت به دلیل قرار گرفتن در معرض سرب افزایش یافته است.
علاوه بر اختلالات روانی بالینی، مطالعه اخیر نشان داد که قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی تأثیر قابل‌توجهی بر ویژگی‌های شخصیتی در ایالات‌متحده داشته است. محققان از مطالعات قبلی استفاده کرده و رابطه بین ویژگی‌های شخصیتی بزرگسالان و سطوح قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی را بررسی کردند. سپس این داده‌ها را برای مدل‌سازی اثرات در سراسر جمعیت ایالات‌متحده به کار بردند. یافته‌ها نشان می‌دهد که مسمومیت با سرب در دوران کودکی منجر به کاهش احساس وظیفه‌شناسی و افزایش اختلالات عصبی در میان آمریکایی‌ها شده است. همچنین، این مطالعه نشان می‌دهد که روندهای مربوط به سلامت روان و ویژگی‌های شخصیتی بر اساس گروه‌های تولدی متفاوت است، زیرا استفاده از بنزین سرب‌دار و قرار گرفتن در معرض سرب تحت تأثیر تغییرات مقررات محیطی قرار داشته است.
تاثیرات سرب بر همه نسل‌ها یکسان نیست!
با افزایش مصرف بنزین سرب‌دار در دهه 1960 و اوج گرفتن آن در دهه 1970، اثرات ذکر شده در تحقیقات اخیر بیشتر برای متولدین سال‌های 1966 تا 1986 (نسل X) مشهود است. این افراد به دلیل قرار گرفتن در معرض سطوح بالای سرب، به ویژه در سنین 0 تا 5 سالگی، بیشتر تحت تأثیر قرار گرفتند. با وجود این، تحقیقات جدید تأکید می‌کند که آلودگی سرب در سطح ملی اثرات جدی و گسترده‌ای داشته است. باید اشاره کرد که پیامدهای قرار گرفتن در معرض سرب برای همه افراد نسل X یکسان نبوده و برخی با مشکلات بیشتری نسبت به دیگران روبرو شده‌اند.
دیدگاه محققان خارجی
بروس لانفر، استاد علوم بهداشتی در دانشگاه سیمون فریزر در بریتیش کلمبیا، که در تحقیق اخیر نقشی نداشت، می‌گوید: «اگرچه مکانیسم‌های دقیق اثرگذاری سرب بر سیستم عصبی هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما در مطالعه اخیر به وضوح ثابت شده که سرب فرآیندهای فیزیولوژیکی متعددی را مختل می‌کند.» او همچنین توضیح می‌دهد که سرب می‌تواند جایگزین کلسیم شود، که یک انتقال‌دهنده عصبی ضروری و ماده معدنی حیاتی در فرآیندهای بیولوژیکی است. تحقیقات قبلی همچنین نشان داده که سرب در عملکرد سیستم دوپامین مغز اختلال ایجاد می‌کند. لانفر، که سال‌ها به تحقیق درباره مسمومیت با سرب پرداخته است، اظهار داشت که این یافته‌ها برای او کاملاً قابل پیش‌بینی بود. به گفته او، واضح است که سرب تأثیرات عمیقی بر سلامت روان افراد در دو یا سه نسل گذشته داشته است.
محدودیت‌های تحقیقات جدید
با این حال، تحقیقات جدید با محدودیت‌های قابل‌توجهی روبه‌رو است. برای مثال، این تحقیقات بیشتر بر شواهد همبستگی تکیه دارند و به جای تجزیه و تحلیل علّی، از این شواهد به عنوان جایگزینی استفاده می‌کنند. همچنین، مطالعه تنها یک مجموعه محدود از داده‌ها را به طور رسمی ارزیابی کرده است. علاوه بر این، این تحقیق صرفاً بر تأثیر بنزین سرب‌دار متمرکز شده و سایر منابع احتمالی قرار گرفتن در معرض سرب در دوران کودکی، مانند گرد و غبار رنگ یا آب آشامیدنی، نادیده گرفته شده‌اند. در حالی که نویسندگان این ایرادات را پذیرفته‌اند، بروس لانفر، استاد علوم بهداشتی، اظهار داشت: «به طور کلی، من معتقدم که آنها داده‌ها را به شیوه‌ای منصفانه ارائه کرده‌اند.»
او همچنین افزود: «محققان این مطالعه بینش ما را در مورد بار جهانی بیماری و میزان کامل آسیب‌های اجتماعی ناشی از آلودگی سرب با ادغام تجزیه و تحلیل‌های موجود و محدود در یک ارزیابی گسترده‌تر بهبود بخشیده‌اند.» لانفر همچنین خاطرنشان می‌کند که ویژگی متمایز این تحقیق، درک اهمیت تأثیر سرب بر سلامت روان انسان‌ها در طول زمان است. وی ابراز امیدواری می‌کند که این‌گونه تحقیقات توجه بیشتری را به تأثیر قابل‌توجه و در عین حال نادیده‌گرفته‌شده‌ای که عوامل محیطی بر سلامت و رفاه انسان‌ها دارند، جلب کند.
چالش‌های مواجه با مسمومیت ناشی از سرب
با وجود تشدید محدودیت‌های سرب، حدود یک سوم از کودکان در سراسر جهان هنوز از سطوح بالای سرب خون رنج می‌برند. به گفته روبن، بسیاری از افراد در ایالات‌متحده همچنان در معرض سطوح سربی قرار دارند که صدها برابر بیشتر از میزان طبیعی است. وی تأکید می‌کند: «این موضوع برای همه ما مشکلات جدی ایجاد می‌کند و اغلب نادیده گرفته می‌شود و درمان نمی‌شود.»
با این حال، روبن معتقد است که تغییر وضعیت فعلی و کاهش اثرات منفی بر نسل‌های آینده ممکن است. او پیشنهاد می‌کند که باید خدمات اصلی خود را بازنگری کرده و استفاده از سرب در رنگ‌ها را متوقف کنیم. همچنین، حذف سرب از منابع سوختی باید به طور کامل انجام شود. وی همچنین افزود: «افزایش آگاهی از اثرات نامطلوب سرب می‌تواند منجر به انجام آزمایش‌های مکرر سرب در دوران کودکی شود و به خانواده‌ها کمک کند تا منابع مسمومیت با سرب را در مراحل اولیه شناسایی و حذف کنند.»
رویکردی برای ساختن آینده‌ای بهتر
در نهایت، روبن سخنان خود را این‌گونه به پایان رساند: «وقتی مسئولیت مواجهه با مشکلات را به عهده بگیرید، خواهید دید که روش‌های مختلفی برای حل آنها پیدا خواهید کرد.»
در راستای این رویکرد، جشنواره اندیشمندان و دانشمندان جوان با گردهم آوردن محققان و پژوهشگران جوان، تلاش می‌کند تا راهکارهایی عملی و علمی برای مقابله با مشکلات زیست‌محیطی و سلامت روان پیدا کند.
منبع: Pop Science
