مری بارا، مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره جنرال موتورز (General Motors) است. او نخستین زنی است که در تاریخ 100 ساله این شرکت به این مقام دست یافته است. بارا در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۱۴ به عنوان مدیرعامل جنرال موتورز منصوب شد و از آن زمان تاکنون با پشتوانهای از تجربه در مهندسی، مدیریت و رهبری، نقش برجستهای در بازسازی و توسعه شرکت ایفا کرده است. بارا بهویژه برای هدایت جنرال موتورز در عصر تحولات عظیم صنعت خودروسازی و برقراری برنامههای استراتژیک در زمینههایی همچون خودروهای برقی و فناوریهای خودران شناخته میشود. ارزش خالص داراییهای مری بارا تا ۱۱ فوریه ۲۰۲۵، حداقل ۴۲ میلیون دلار برآورد شده است و حدود ۸۶۳،۶۷۶ سهم از سهام جنرال موتورز (GM) را به ارزش بیش از ۴۰ میلیون دلار در اختیار دارد.
علاوه بر این، مری بارا همواره به عنوان یک الگوی موفق برای زنان در عرصههای مدیریتی شناخته میشود و تأکید بسیاری بر تنوع و گنجاندن زنان در سطوح بالای مدیریت دارد. او در مصاحبههای مختلف به اهمیت سرمایهگذاری در افراد و فراهم کردن فرصتهای برابر برای همه اشاره کرده است.
تحصیلات و شروع کار
مری بارا در ۲۴ دسامبر ۱۹۶۱ در شهر دیترویت، ایالت میشیگان متولد شد. وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در ایالت میشیگان سپری کرد. او پس از اتمام دوران دبیرستان خود، وارد دانشگاه کترینگ شد و در رشته مهندسی برق فارغالتحصیل شد. بارا در دوران تحصیلش به تکنولوژی علاقهمند بود و همین علاقه او را به سمت صنعت خودروسازی کشاند.
ورود به جنرال موتورز
مری بارا در سال ۱۹۸۰ به برنامه آموزشی جنرال موتورز پیوست، جایی که به عنوان بخشی از یک برنامه آموزشی خاص در حال یادگیری مهارتهای فنی و مدیریتی بود. اولین شغل رسمی او پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان، نظارت بر گلگیرها و کاپوتهای خودروها در کارخانه پونتیاک بود. این کار برای او فرصتی را فراهم کرد تا مخارج دانشگاهش را تأمین کند و در عین حال تجربیاتی در زمینه صنعت خودروسازی بهدست آورد. این تجربههای عملی بهطور مستقیم بر درک او از تولید خودروها و فرآیندهای مرتبط با صنعت تأثیر گذاشت.
پس از پایان دوره آموزشی و دریافت مدرک مهندسی برق و الکترونیک از دانشگاه کترینگ در سال ۱۹۸۵، بارا به پونتیاک بازگشت و به عنوان مهندس ارشد مشغول به کار شد. این کار نخستین گامهای او در پیشرفت در جنرال موتورز بود. بارا در این مرحله از شغل خود مسئولیتهای فنی زیادی را بر عهده گرفت که شامل طراحی و بهینهسازی بخشهای مختلف خودرو بود.
استعداد بارا در رهبری و تواناییهای مدیریتی او در این دوران به شدت مورد توجه قرار گرفت. جنرال موتورز به سرعت متوجه پتانسیل بالای او شد و به او بورسیه تحصیلی برای تحصیل در رشته MBA در دانشگاه استنفورد اعطا کرد. این فرصت، نقطه عطفی در مسیر حرفهای او بود. در این دوره، بارا به مهارتهای رهبری و استراتژیک خود افزوده و آماده شد تا نقشهای مدیریتی بالاتر را در شرکت بر عهده بگیرد.
از این رو، بارا توانست در طول بیش از سه دهه فعالیت در جنرال موتورز، مسئولیتهای مختلفی را در بخشهای مختلف این شرکت بر عهده بگیرد. از جمله مهمترین موقعیتهای او قبل از رسیدن به مقام مدیرعاملی، میتوان به مدیر مهندسی و تولید، مدیر تولید جهانی، رئیس بخش منابع انسانی و توسعه محصولات، مدیر اجرایی و مشاور عالی اشاره کرد.
در نهایت، در سال ۲۰۱۴، پس از استعفای داناکا (Dan Akerson) مدیرعامل وقت جنرال موتورز، بارا به عنوان مدیرعامل جدید این شرکت معرفی شد. انتخاب او به این سمت، نه تنها بهعنوان یک پیشرفت شخصی برای او، بلکه بهعنوان یک نقطه عطف در تاریخ صنعت خودروسازی ایالات متحده و جهان تلقی شد. انتخاب مری بارا به این مقام، نماد پیشرفت زنان در صنایع پرمخاطرهای چون خودروسازی بود.
دستاوردهای کلیدی مری بارا
- بازسازی و بهبود ساختار داخلی: بارا از روز اول مدیریت خود، بهطور جدی به دنبال برنامههایی برای بهبود ساختار داخلی جنرال موتورز و بازسازی برند بود. او نظارت بر بازخورد مشتریان، بهبود کیفیت و ایمنی خودروها و تلاش برای بازسازی اعتماد عمومی به جنرال موتورز را به عنوان اولویتهای اصلی خود تعیین کرد.
- پیشگام در توسعه خودروهای الکتریکی و فناوریهای خودران: در سالهای اخیر، جنرال موتورز تحت رهبری او برنامههای توسعه خودروهای برقی را پیش برده و همچنین در راستای پاسخ به چالشهای زیستمحیطی و تغییرات تقاضای بازار، در زمینه فناوریهای خودروهای خودران و استفاده از هوش مصنوعی سرمایهگذاریهای کلانی انجام داده است.
- مدیریت بحرانها: یکی از بزرگترین چالشهایی که مری بارا با آن مواجه شد، بحران مربوط به بازگشت گسترده خودروها در جنرال موتورز در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ بود. این بحران ناشی از مشکلات ایمنی در برخی از خودروها بود. بارا با رویکردی شفاف و مسئولانه این بحران را مدیریت کرد، جلسات عمومی برگزار کرد و برای اطمینان از بهبود فرآیندهای ایمنی، اقداماتی جدی انجام داد.
جوایز و افتخارات
- قرارگیری در فهرست ۱۰۰ زن قدرتمند مجله فوربس،
- انتخاب به عنوان مدیرعامل سال از طرف یکی از معتبرترین نشریات خودرویی جهان به نام Motor Trendدر سال 2015،
- دریافت جایزه لیدر نمونه از سوی Detroit Free Press،
- دریافت جایزه Best CEO از Institutional Investor،
- دریافت جایزه رهبری در فناوری و نوآوری،
- عضویت در هیئت مدیره شرکتهای معتبر(والت دیزنی و General Dynamics)،
- در یافت جایزه رهبری در حوزه تنوع و شمول به عنوان یکی از حامیان ارتقا جایگاه زنان و اقلیتها.
کلام پایانی
مری بارا با دستاوردهای چشمگیر و رهبری استراتژیک خود، به یکی از چهرههای برجسته صنعت خودروسازی تبدیل شده است. از زمانی که در سال ۱۹۸۰ به جنرال موتورز پیوست، او توانسته است از یک مهندس ساده به نخستین زن در تاریخ این شرکت که به مقام مدیرعاملی رسید، ارتقا یابد. توانایی بارا در مدیریت بحرانها، توجه به نوآوریهای فناوری مانند خودروهای الکتریکی و خودران و پیشبرد جنرال موتورز به سمت توسعه پایدار، او را به یک الگوی برجسته در دنیای کسبوکار تبدیل کرده است.
در نهایت، مری بارا نه تنها یک مدیرعامل است، بلکه یک نماد از رهبری در دنیای امروز است که توانسته است در یک صنعت بسیار رقابتی و مردانه، به موفقیتهای چشمگیری دست یابد. از دیدگاه بسیاری، بارا برای آینده صنعت خودروسازی و کسبوکارهای جهانی اهمیت زیادی دارد .