گیمیفیکیشن (بازی‌وارسازی) اولین بار توسط شرکت‌های چندملیتی بزرگ و ارتش ایالات متحده در اواخر قرن بیستم آزمایش شد. اکنون با پیشرفت فناوری مانند دسترسی گسترده به اینترنت پرسرعت و گوشی‌های هوشمند مجهز به اپلیکیشن‌های پیشرفته، گیمیفیکیشن دردسترس‌تر و رایج‌تر است. علاوه بر این، با ظهور گیمیفیکیشن حضور برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان در یک کسبوکار دیگر ضروری نیست، زیرا گیمیفیکیشن یک رویکرد قابل‌اجرا است که می‌تواند در تمام بخش‌ها و عملکردهای تجاری اجرا شود.
از طرفی با افزایش وابستگی به تلفن همراه برای انجام فعالیت‌های آنلاین شخصی و حرفه‌ای، گیمیفیکیشن دیجیتال به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین و مؤثرترین روش‌ها برای افزایش تعامل مخاطب و جمع‌آوری داده‌های ارزشمند تبدیل شده است.
گیمیفیکیشن به چه معناست؟
گیمیفیکیشن فرایندی است که شرکت‌ها از عناصر طراحی بازی برای ایجاد انگیزه در افراد و ارتقای تعامل کاربر و مخاطب به‌منظور انجام یک فعالیت، شرکت در یک کمپین بازاریابی یا حتی یک پروژه استفاده می‌کنند. در واقع، گیمیفیکیشن به این معنا است که شرکت‌ها با ایجاد یک محیط سرگرم‌کننده و رقابتی که بازیکنان را به کاوش، یادگیری، تلاش و موفقیت تشویق می‌کند، می‌توانند به طور نامحسوس کاربران را به انجام اعمال و رفتارهای دلخواه برانگیزند.
علاوه بر این، اهداف هر رکن از اجرای گیمیفیکیشن با دیگری متفاوت است می‌تواند شامل تضمین سرمایه‌گذاری، افزایش وفاداری مشتری و آموزش کاربران یا سهام‌داران بالقوه باشد.
گیمیفیکیشن را در استارتاپ‌ها می‌توان با رویکردهای مختلفی پیاده‌سازی کرد:
برخی از تکنیک‌های محبوب عبارت‌اند از اعطای امتیاز برای تکمیل وظایف، افزودن تابلوهای امتیازات و نشان‌ها برای کمک به افراد برای پیگیری پیشرفت خود، چالش‌برانگیز کردن وظایف با بهترشدن در آن، دادن فرصت به کاربران برای برنده‌شدن جوایز در ازای تکمیل وظایف و گنجاندن تعاملات اجتماعی در محیط کار.
با شرکت در انجمن، رتبه‌بندی یا بررسی محصولات یا پاسخ‌دادن به پرسش‌ها می‌توان نشان‌ها را به دست آورد. به‌علاوه با رأی‌دادن، نظر دادن در مورد پست‌های وبلاگ یا تکمیل نظرسنجی می‌توان امتیاز کسب کرد و کالاهای مجازی را می‌توان با امتیاز خریداری کرد یا به‌عنوان جایزه برای شرکت اعطا کرد.
با اینکه استفاده از گیمیفیکیشن مزایای زیادی دارد، برخی ملاحظات مهم را نیز باید در نظر بگیرید:
- اطمینان حاصل کنید که عناصر گیمیفیکیشنی که انتخاب می‌کنید برای محصول و مخاطب هدف شما مناسب است.
- حتماً استراتژی را قبل از عرضه آزمایش کنید تا مطمئن شوید طبق برنامه‌ریزی کار می‌کند.
مزایای گیمیفیکیشن برای استارتاپ‌ها
استارتاپ‌ها می‌توانند با استفاده از گیمیفیکیشن، محتوای تعاملی را برای جذب مشتریان ارائه دهند، تأثیر پیام‌های بازاریابی خود را افزایش دهند و رویکردی تازه برای تعامل با مخاطبان ارائه دهند. برای مثال، استفاده از بازی‌وارسازی برای به اشتراک گذاشتن تیزرهای تبلیغاتی محصولات در کمپین‌های بازاریابی، باعث ایجاد انگیزه در مشتریان بالقوه می‌شود که در نهایت می‌تواند منجر به افزایش مشتری، تعاملات و فروش شود.
به طور خلاصه، برخی از مزایای گیمیفیکیشن برای استارتاپ‌ها عبارت‌اند از:
- کمک به افزایش مشارکت و تعاملات
- کمک به افزایش انگیزه
- کمک به افزایش دانش
- کمک به افزایش کارایی و بهره‌وری
- کمک به ایجاد یک محیط سرگرم‌کننده و جذاب
استراتژی‌های طراحی بازی برای موفقیت استارتاپ‌ها
بخش مهمی از هر استراتژی گیمیفیکیشن، طراحی بازی بر اساس مخاطبان هدف است. صاحبان استارتاپ‌ها باید بدانند که چه چیزی به مخاطبانشان انگیزه می‌دهد و چه فعالیت‌هایی برای آنها جذاب است. در اینجا چند دستورالعمل ضروری برای دستیابی به موفقیت در این زمینه وجود دارد:
- ساده‌بودن بازی‌ها: سازوکار بازی‌ها باید قابل‌درک و ساده باشد.
- ساخت بازی‌های جذاب: بازی‌های جذاب و سرگرم‌کننده تعامل و انگیزه کاربران را حفظ می‌کند.
- تبلیغ و بازاریابی: قدم بعدی تبلیغ و بازاریابی مؤثر است. استارتاپ‌ها می‌توانند از تبلیغات پولی یا کمپین‌های تبلیغاتی برای دستیابی به مخاطبان هدف خود استفاده کنند.
- استفاده در همه‌ی پلتفرم‌ها: بازی‌ها یا عناصر گیمیفیکیشن باید در همه پلتفرم‌ها از جمله دستگاه‌های تلفن همراه و مرورگرهای وب لپ‌تاپ یا کامپیوتر قابل اجرا باشند.
- استفاده از مکانیسم بازخورد: بازی‌ها باید شامل مکانیسم بازخورد باشند تا کاربران بتوانند از اشتباهات خود درس بگیرند و مهارت‌های خود را بهبود بخشند.
- درنظرگرفتن جایزه برای کاربران: باید به کاربران برای دستاوردهایشان پاداش داده شود، این را می‌توان به روشهای مختلفی انجام داد، مانند دسترسی به محتوای انحصاری یا تخفیف محصولاتی که در بازی خریداری کرده‌اند. اگر برای دستاوردهای کاربر پاداشی در نظر نگیرند، آنها به بازی ادامه نخواهند داد.
برای اندازه‌گیری تأثیر بازی‌وارسازی بر استارتاپ، چندین شاخص عملکرد کلیدی وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- تعامل: کاربران چقدر با برنامه درگیر هستند؟ آیا برای آن وقت می‌گذارند؟
- وفاداری: کاربران چقدر به برنامه وفادار هستند؟ آیا حتی پس از تجربه‌های ناخوشایند نیز به استفاده از آن ادامه می‌دهند؟
- بهره‌وری: کاربران در هنگام استفاده از برنامه چقدر کار می‌کنند؟ آیا زمان موردنیاز برای تکمیل وظایف را کاهش می‌دهد؟
- درآمد: آیا اپلیکیشن درآمدزایی می‌کند؟
چالش‌های استفاده از گیمیفیکیشن برای استارتاپ‌ها
ایجاد یک استارتاپ موفق و رقابت با میلیون‌ها استارتاپ دیگر بسیار دشوار است. یکی از راه‌های تمایز استارتاپ‌ها از یکدیگر، استفاده از گیمیفیکیشن است.
اما استارتاپ‌ها هنگام گنجاندن گیمیفیکیشن در استراتژی خود با چند چالش مواجه می‌شوند:
- عدم آشنایی کاربران استارتاپ‌ها با بازی‌ها و بازی‌وارسازی
- هزینه‌بربودن اجرای گیمیفیکیشن
- به نظر کاربران انجام این بازی‌ها اعتیادآور است و ممکن است در محیط کار یا مدرسه مخرب باشد.
با وجود این چالش‌ها، گیمیفیکیشن می‌تواند راهی مؤثر برای افزایش تعامل و انگیزه در بین کاربران باشد.
تفاوت اجرای گیمیفیکیشن‌ها
مزایای استفاده از گیمیفیکیشن برای افزایش تعامل و فروش واضح است. اما انتخاب برنامه بازی‌وارسازی‌شده (گیمیفای شده) مناسب برای موفقیت کسب‌وکارها بسیار مهم است، زیرا اثربخشی برنامه‌های بازی‌وارسازی‌شده می‌تواند متفاوت باشد.
در اینجا چند مورد از محبوب‌ترین گیمیفیکیشن‌ها برای استارتاپ‌ها ذکر می‌شود.
- تعبیه بازی‌ها در محصولات یا خدمات موجود: یکی از محبوب‌ترین روشهای پیاده‌سازی بازی‌وارسازی، ترکیب بازی‌ها در محصولات یا خدمات موجود است. این رویکرد کاربران را قادر می‌سازد تا به شیوه‌ای سرگرم‌کننده با محصول تعامل داشته باشند و درعین‌حال به آنها انگیزه می‌دهد تا در پلتفرم فعال بمانند.
- ساخت بازی‌های جدید متناسب با پلتفرم‌ها: یکی از روشهای رایج طراحی بازی‌های جدید به طور خاص برای پلتفرم‌هایی مانند فیس‌بوک یا توییتر است. این بازی‌ها با هدف ارتقای پلتفرم و افزایش بازدید از سایت انجام می‌شوند.
- استفاده از ویژگی‌های رسانه‌های اجتماعی: بسیاری از کسب‌وکارهای جدید از قابلیت‌های رسانه‌های اجتماعی مانند لایک‌های فیس‌بوک یا فالوورهای توییتر به‌عنوان انگیزه برای کاربرانی که با محصول یا خدمات آنها تعامل دارند، استفاده می‌کنند. این استراتژی می‌تواند به طور مؤثری تعامل کاربر را افزایش دهد و وفاداری را تقویت کند.
- استفاده از اپلیکیشن‌های تلفن همراه: اپلیکیشن‌های تلفن همراه با ارائه پاداش به کاربرانی که وظایف خود را به پایان می‌رسانند یا وظایف خاصی را در یک بازه زمانی مشخص انجام می‌دهند، راه بسیار خوبی برای اجرای گیمیفیکیشن فراهم می‌کنند. این رویکرد می‌تواند تعامل و وفاداری کاربران را در هنگام تعامل با محصول یا خدمات افزایش دهد.
نتیجه‌گیری
استارتاپ‌ها می‌توانند منافع تجاری خود را با گنجاندن گیمیفیکیشن در استراتژی‌های بازاریابی یا تکنیک‌های انگیزه‌بخشی کارکنان، افزایش دهند. موفقیت این رویکرد به کیفیت اجرای آن بستگی دارد. زمانی که بازی‌وارسازی با موفقیت و به طور مداوم اجرا شود، این ظرفیت را دارد که مشتریان را به حامیان وفادار تبدیل کند، کار را جذاب‌تر کند و تجربه یادگیری را افزایش دهد.
در نهایت یک برنامه بازی‌وارسازی‌شده باید تجربه ارزشمندی را ارائه دهد، در غیر این صورت نمی‌تواند کاربران را جذب کند.
