یکی از موضوعات جذاب قرن بیستم، تلاش برای درک منشأ جهان و سرنوشت نهایی آن بود. اما در قرن بیست و یکم، این داستان گسترده‌تر شده و شامل مجموعه‌ی متعددی از جهان‌ها می‌شود.
کتاب «جهان‌های موازی» نوشته «میچیو کاکو» که در سال ۲۰۰۴ منتشر شد، این داستان جدید را به زبان ساده و قابل فهم برای مخاطبان روایت می‌کند. کاکو در این کتاب با استناد به مطالعات علمی پیشرفته، به بررسی «بیگ بنگ»، «نظریه همه‌چیز» و چشم‌انداز وجودی انسان در جهان می‌پردازد.
روایت علمی او، احتمالات عجیب و شگفت‌انگیزی درباره آینده بشریت مطرح می‌کند: آیا سرنوشت ما انحطاط آرام و تبدیل زمین به بیابانی سرد و بی‌جان است؟ یا اینکه ممکن است فرصتی برای فرار به یکی از جهان‌های موازی در ابعاد دیگر وجود داشته باشد؟
در جشنواره اندیشمندان و اندیشمندان جوان، که محلی برای اندیشه‌های نو و بحث‌های علمی است، این گونه موضوعات پیچیده و شگفت‌انگیز درباره آینده جهان و بشریت بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند؛ از انحطاط زمین گرفته تا احتمال وجود جهان‌های موازی و فرصت‌هایی فراتر از دنیای ما.
نگاه تاریخی به شناخت کیهان
در تمام ادوار تاریخ بشریت و فرهنگ‌های مختلف، فیلسوفان و متفکران با استفاده از اسطوره‌ها، باورهای دینی، اندیشه‌های فلسفی و حتی خرافات، سعی کرده‌اند جهان فیزیکی و طبیعت بی‌کران آسمان را معرفی کنند. هرچند خرافات و تصورات نادرست بخش جدایی‌ناپذیر تلاش‌های بشر برای شناخت آسمان و ستارگانش بوده است، اما با ظهور دانشمندانی پیشگام مانند گالیله و توسعه ابزارهایی مانند تلسکوپ، علم وارد این حوزه شد و با روش‌های دقیق علمی، به بررسی ابعاد جهان پرداخت.
در این مسیر، علوم پایه مانند فیزیک و ریاضیات نقش کلیدی ایفا کردند؛ فیزیک با قوانین بنیادی خود به فهم حرکت اجرام آسمانی کمک کرد و ریاضیات زبان مشترک برای مدل‌سازی دقیق پدیده‌های کیهانی شد. این علوم، زیرساختی فراهم آوردند که نجوم و کیهان‌شناسی بتوانند فراتر از حدس و گمان حرکت کنند و به شناخت واقعی‌تری از جهان دست یابند
مبارزه علم با خرافات
شخصیت‌های کلیدی مانند کوپرنیک، کپلر، نیوتن و گالیله به همراه دانشمندان دیگر، فعالانه با خرافات و باورهای نادرست رایج در بین مردم که توسط کلیسا حمایت می‌شد، مخالفت کردند. آنها ثابت کردند که علم به تنهایی می‌تواند حتی دورافتاده ترین اجرام آسمانی را شناسایی کرده و منشأ آنها را بررسی کند.
«جهان‌های موازی»؛ سفری علمی به مرزهای کیهان
در ادامه این مسیر علمی، کتاب‌های زیادی در زمینه نجوم و کیهان‌شناسی نوشته شده‌اند. یکی از برجسته‌ترین آنها، کتاب «جهان‌های موازی» نوشته میچیو کاکو است که خواننده را به سفری هیجان‌انگیز میان نظریه‌ها و احتمالات حیرت‌انگیز درباره جهان می‌برد.
کتاب با شرحی جذاب از چگونگی شکل‌گیری جهان آغاز می‌شود:
در بخش اول کتاب، خواننده سفری خارق‌العاده را از لحظه‌ی تولد کیهان آغاز می‌کند . سفری که با انفجار بزرگ (بیگ بنگ) شروع می‌شود و به‌تدریج به پیدایش ساختارهای کیهانی، ستارگان، سیارات و در نهایت، ظهور حیات در جهان می‌انجامد. میچیو کاکو در این فصل، با زبانی ساده و علمی، مفاهیمی کلیدی مانند نظریه تورم کیهانی و جهان‌های موازی را معرفی می‌کند؛ مفاهیمی که به درک بهتر منشأ جهان و ساختارهای پنهان در دل آن کمک می‌کنند. این بخش، نقطه‌ی شروعی است برای ورود به قلمرویی از علم که به جای طرح پرسش‌های صرف، تلاش می‌کند به پاسخ‌هایی مبتنی بر شواهد و نظریه‌های دقیق دست یابد.
جشنواره اندیشمندان و اندیشمندان جوان، فرصتی است برای اندیشه‌ورزان تا در چنین مباحث نوآورانه‌ای به گفتگو بنشینند و چشم‌اندازهای تازه‌ای درباره آینده جهان و انسان ترسیم کنند.
جهان‌هایی ورای جهان ما؟
در بخش دوم کتاب، میچیو کاکو ما را به دنیایی پیچیده و شگفت‌انگیز از نظریه‌های چندجهانی می‌برد. جایی که می‌توان دیدگاه‌ها و پیچیدگی‌های متنوع مفهوم «جهان های موازی» را کشف کرد. این بخش عمدتاً جهان‌های کوانتومی و نظریه M و … را مورد بحث قرار می‌دهد تا چشم‌اندازی نو از واقعیت‌های ممکن ارائه شود.
آشنایی با فرافضا و آینده‌ای دور از زمین
در بخش پایانی، با مفهومی مرموز و کمتر شناخته‌شده به نام «فرافضا» (Hyperspace) آشنا می‌شویم.
این بخش به بررسی آینده جهان، مسیرهای احتمالی آن، و سرنوشت نهایی کیهان می‌پردازد — و حتی این سؤال را مطرح می‌کند که آیا بشر می‌تواند روزی به یکی از جهان‌های موازی پناه ببرد؟
تصویری از آغاز؛ پیامی از جهان‌های دوردست
آیا جهان ما تنهاست؟ یا ممکن است در ورای ابعادی که می‌شناسیم، جهان‌های دیگری نیز وجود داشته باشند؟
جهان‌هایی که برخی از آنها شاید برای حیات نامناسب باشند، چون فاقد عناصر بنیادی موردنیازند؛ اما در مقابل، جهان‌هایی هم ممکن است وجود داشته باشند که شباهت عجیبی به دنیای ما دارند — با تنها یک اختلاف کوچک کوانتومی، از مسیر هستی ما جدا شده‌اند و در سکوت، در ابعاد دیگر جریان دارند. برخی فیزیکدانان بر این باورند که با گذر زمان و ادامه‌ی سرد شدن زمین، روزی فرا خواهد رسید که ادامه‌ی زندگی بر این سیاره غیرممکن شود؛ و شاید چاره‌ای جز ترک زمین و مهاجرت به جهانی دیگر نداشته باشیم — شاید حتی به یکی از همین جهان‌های موازی. اما ما چگونه می‌توانیم چنین احتمالاتی را بررسی کنیم؟
پاسخ در علم امروز نهفته است. ماهواره‌ی WMAP، با ثبت تابش‌های ریزموج باقی‌مانده از انفجار بزرگ، تصویری شگفت‌انگیز از کیهان اولیه در اختیار دانشمندان گذاشت. تصویری که مجله‌ی تایم آن را به زیبایی «انعکاس خلقت» نامیده است — نگاهی به گذشته‌ی ۱۳.۸ میلیارد ساله‌ی جهان.
پشت این دستاورد بزرگ، علوم پایه جایگاه ویژه‌ای دارند؛ فیزیک ابزارها و فناوری‌های پیشرفته را ممکن می‌سازد و ریاضیات زبان دقیق تحلیل داده‌های پیچیده‌ی کیهانی است. بدون این دانش‌های بنیادی، پی‌بردن به رازهای کیهان و تفسیر نشانه‌های آغاز جهان، قابل تصور نبو
آشنایی با میچیو کاکو؛ فیزیکدانی که مرزهای علم را می‌گشاید
میچیو کاکو، فیزیکدان و نویسنده‌ی برجسته آمریکایی-ژاپنی، متولد ۱۹۴۷ کالیفرنیا است. او یکی از پیشگامان نظریه «ریسمان» و از مطرح‌ترین نظریه‌پردازان دنیای فیزیک به‌شمار می‌آید. کاکو آثار پرفروشی مثل «چشم‌اندازها: انقلاب‌های علمی قرن ۲۱»، «فراسوی اینشتین» و «فیزیک ناممکن‌ها» دارد که مفاهیم پیچیده‌ی علمی را به زبانی ساده و جذاب برای عموم توضیح می‌دهد. علاوه بر نوشتن، او مجری برنامه‌های علمی رادیویی در سطح ملی آمریکا نیز بوده و همواره تلاش کرده علم را به زبان همه مردم بیاورد.
سخن پایانی
کتاب «جهان‌های موازی» اثر میچیو کاکو، با نگاهی جامع و علمی، به بررسی مفاهیم پیشرفته در کیهان‌شناسی، فیزیک کوانتومی و نظریه ریسمان می‌پردازد. کاکو با استفاده از زبان ساده و قابل فهم، مفاهیم پیچیده علمی را برای عموم مردم توضیح می‌دهد و به بررسی سه نوع مختلف از جهان‌های موازی می‌پردازد: جهان‌های تورمی، جهان‌های کوانتومی و جهان‌های فرافضا. او همچنین به آینده جهان و احتمال وجود جهان‌های موازی با شرایط مشابه به زمین اشاره می‌کند.
مباحث مطرح‌شده در این اثر، همچون نوری در جشنواره اندیشمندان و اندیشمندان جوان، الهام‌بخش پرسش‌ها و ایده‌های نو هستند که می‌توانند مسیر علم و تفکر را در سال‌های آینده روشن‌تر کنند.
اگر از علاقه‌مندان به نجوم و اخترشناسی هستید، کتاب جهان‌های موازی اطلاعات ضروری در مورد آغاز جهان را در اختیار شما قرار می‌دهد و مجموعه‌ای غنی از تفکرات تأثیرگذارترین شخصیت‌های برجسته در این حوزه را ارائه می‌دهد.
