بوم مدل کسب و کار شامل 9 بخش است. در این مقاله به 4 بخش مهم بوم مدل می پردازیم:
بخش اول: مشتریان
بخش مشتریان در بوم مدل کسب و کار مربوط به افراد و سازمانهایی است که مخاطبان اصلی کسب و کار شما هستند و محصولات کسب و کار در اصل برای رفع نیاز این گروه تولید میشوند. برای موفقیت در این بخش باید پاسخ چند پرسش را بدانیم:
- غالب مشتریان به چه نوع محصولاتی علاقه دارند؟
- کجا میتوانید با مشتریان خود ملاقات کنید؟
- چه نیازهایی برای مشتریان حرف اول را میزند؟
بخشبندی مشتریان در بازارهای مختلف
1.بازار انبوه
بازار انبوه یکی از بازارهای پر هزینه موجود است. بازاری که عمده مشتریان را شامل میشود و دسترسی کسب و کارها به چنین گروهی کمی سختتر از سایر گروهها است. محصولات متفاوتی همچون شیر، شکلات، صابون و ... از دسته بازار انبوه به حساب میآیند.
2.نیچ مارکت
دسترسی به این نوع بازار به نسبت سایر بازارها آسانتر است. زمانی که گروهی از افراد بنا به سن، محل زندگی و سلیقه و علاقه مشترک کنارهم قرار میگیرند، نیچ مارکت شکل میگیرد. نوع محصول تولیدی در هر کسب و کار، ارتباط بسیار دقیقی به نوع مشتری و مصرف کننده آن محصول دارد.
بخش دوم: ارزش پیشنهادی کسب و کار
چرا یک مشتری باید محصول شما را برای خرید انتخاب کند؟ چرا مشتری باید از میان سایر رقبا با محصولات شما ارتباط بیشتری برقرار کند؟
ارزش پیشنهادی دقیقا همان چیزی است که مشتری را ترغیب به انتخاب محصول شما از میان محصولات سایر رقبا میکند. پس اگر ارزش پیشنهادی شما، از معیار مناسبی برخوردار نباشد، میتوان گفت که مشتری خود را به سادگی از دست دادهاید.
پاسخ به این 4 پرسش میتواند شما را با مفهوم ارزش پیشنهادی بیشتر آشنا کند:
- تلاش به رفع چه نیازی دارید؟
- محصول یا خدمت شما، چه ارزشی به بازار اضافه میکند؟
- هدف از تولید محصول یا ارائه خدمت پیشنهادی چیست؟
- چه دلیل و یا دلایلی ارزش پیشنهادی شما را از محصولات سایر رقبا متمایز میکند؟
بخش سوم: استراتژیهای کانال
مهمتر از مشتری هدف و یافتن آن، کانالی است که شما را بهعنوان صاحب کسب و کار به مشتریان هدف وصل میکند. هدف کانال ارتباط با مشتری، ایجاد حس رضایت در مشتری پس از خرید و معرفی محصول به سایر افراد توسط آن مشتری است.
انواع کانال ارتباط با مشتری
۱.کانال مستقیم : نحوه فروش مستقیم کالا یا خدمت، که معمولاً از طریق سایت، صفحات مجازی و یا فروشگاهها است.
۲. کانال غیرمستقیم : توزیعکنندگان، خردهفروشان یا نمایندگان فروش،از مهمترین مهرههای فروش غیر مستقیم یا با واسطه هستند.
گام چهارم: انواع روابط مشتریان
خاطرهای که از نوع برخورد شما تا کیفیت محصول یا خدمت ارائه شده در ذهن مشتری میماند، تعیین کننده نوع تداوم یا توقف ارتباط مشتری با شما است.
انواع مهم ارتباط با مشتری
1.روابط سلف سرویس یا اتوماسیون :روابطی که بی واسطه و از طریق ارتباط مستقیم مشتریان و معمولاً از طریق فضای مجازی دریافت میشود.
2.روابط شخصی : مشارکت مستقیم تیم فروش کسب و کار در فروش و خدمترسانی به مشتریان. این نوع روابط در خرده فروشیهای فیزیکی و فروشهای شرکتی با ارزش بالا بسیار رایج است.
3.روابط هم-خلقی : استفاده از سایتها و شبکههای اجتماعی توسط مشتریان نوعی مشارکت و روابط هم خلقی از سوی مشتری است.
4.روابط معاملاتی : اگر مشتری بعد از یکبار خرید دیگر برای دریافت محصول یا خدمات به کسب و کار شما سر نزند چه حسی به شما دست میدهد؟
برای افزایش روابط با مشتریان باید سراغ تولید محصولاتی رفت که نیاز بازار را برطرف و شما را صاحب مخاطبان بیشتری سازد.