مفهوم بوم مدل کسب و کار

بوم مدل کسب و کار به چه معنی است؟

بوم مدل کسب و کار طرحی است که نحوه کسب و کار در جهت کسب درآمد را توضیح می‌دهد. بوم مدل کسب و کار تعیین می‌کند که پایگاه مشتری شما چه‌کسی است و چگونه ارزش آن را تعیین کنید و هم‌چنین جزئیات مربوط به تامین مالی را نیز مشخص می‌کند. بنابراین به شما امکان می‌دهد، که این اجزای مختلف را در یک صفحه واحد تعریف کنید.

بوم مدل کسب و کار یک ابزار مدیریت استراتژیک است که به شما امکان می‌دهد ایده یا مفهوم کسب و کار خود را تجسم و ارزیابی کنید.

بوم مدل کسب و کار با ارائه راهی بسیار ساده‌تر برای درک عناصر اصلی مختلف یک کسب و کار، طرح تجاری سنتی را که در چندین صفحه گسترده شده‌است، را اصلاح می‌کند.

سمت راست بوم روی مشتری یا بازار تمرکز می‌کند (عوامل خارجی که تحت کنترل شما نیستند)؛ در حالی که تمرکز سمت چپ بوم بر روی تجارت (عوامل داخلی که بیش‌تر تحت کنترل شما هستند) است.

بوم مدل کسب و کار در ابتدا توسط الکس استروالدر و ایو پینیور توسعه داده‌شد و در کتاب « ایجاد مدل کسب و کار» به عنوان چارچوبی بصری برای برنامه‌ریزی، توسعه و آزمایش مدل‌های تجاری یک سازمان معرفی شد.

دلایل اهمیت بوم مدل کسب و کار

BMC نمای کلی مدل کسب و کار را ارائه می‌دهد و در مقایسه با طرح تجاری سنتی، شامل جزئیات غیر ضروری نمی‌شود. ماهیت بصری بوم مدل کسب و کار، مراجعه و درک آن را برای همه آسان‌تر می‌کند. ویرایش آن آسان‌تر است و می‌توان آن را به راحتی با کارکنان و ذینفعان به اشتراک گذاشت.

بوم مدل کسب و کار را می‌توان توسط شرکت‌های بزرگ و هم‌چنین استارتاپ‌هایی با تعداد کمی کارمند استفاده کرد. این امر نحوه ارتباط جنبه‌های مختلف تجارت با یکدیگر را روشن می‌کند. می‌توانید از الگوی BMC برای هدایت یک جلسه طوفان فکری در مورد تعریف موثر مدل کسب و کار خود استفاده کنید.

اجزای بوم مدل کسب و کار

• قسمت مشتریان
• ارتباط با مشتری
• کانال‌ها
• جریان‌های درآمد
• فعالیت‌های کلیدی
• منابع مهم
• شرکای کلیدی
• ساختار هزینه

1. قسمت مشتریان

گروه‌هایی از افراد یا کسب و کار‌ها هستند، که شما سعی می‌کنید محصولات یا خدمات خود را برای آن‌ها هدف‌گذاری کرده و به آن‌ها بفروشید. مشتریان خود را براساس شباهت‌هایی مانند منطقه جغرافیایی، جنسیت، سن، رفتارها، علایق و غیره تقسیم‌بندی کنید. به شما این فرصت را می‌دهد تا بهتر نیازهای آن‌ها را برآورده کنید. پس از تجزیه و تحلیل کامل بخش‌های مشتری خود، می‌توانید تعیین کنید که باید به چه کسانی خدمت کنید و از آن‌ها چشم‌پوشی کنید.

2. ارتباط با مشتری

در این بخش، شما باید نوع رابطه‌ای را که با هر بخش مشتری خود دارید و یا نحوه تعامل با آن‌ها در طول سفر خود با کسب و کار خود را مشخص کنید.

انواع مختلفی از روابط با مشتری

• دستیار شخصی
• کمک شخصی اختصاصی
• خدمات خودکار
• جوامع

بنابراین شما می‌توانید نوع ارتباط مشتری با کسب و کار خود را از طریق نقشه سفر مشتری درک کنید که به شما کمک می‌کند مراحل مختلفی را که مشتریان شما هنگام تعامل با کسب و کار شما طی می‌کنند، را شناسایی کنید و هم‌چنین به شما کمک می‌کند تا نحوه جذب، حفظ و رشد مشتریان خود را درک کنید.

3. کانال‌ها

کانال‌ها نقاط ارتباطی هستند که به مشتریان اجازه می‌دهند با کسب و کار شما ارتباط برقرار کنند. کانال‌ها در افزایش آگاهی از محصول یا خدمات شما در بین مشتریان و ارائه پیشنهادات ارزشمند شما به آن‌ها نقش دارند. هم‌چنین می‌توان از کانال‌ها استفاده کرد تا به مشتریان امکان خرید محصولات و یا ارائه خدمات پس از خرید را بدهد.

4. جریان‌های درآمد

جریان درآمدها منابعی هستند که یک کسب وکار از طریق فروش محصول یا خدمات خود به مشتریان از آن‌ها درآمد کسب می‌کند. بنابراین باید نحوه درآمدزایی از ارزش پیشنهادی خود را شرح دهید.

5. فعالیت‌های کلیدی

در این بخش، باید کلیه فعالیت‌های کلیدی را که باید برای کارکردن مدل کسب و کار خود انجام دهید، را ذکر کنید. این فعالیت‌های کلیدی باید بر حفظ روابط با مشتری و ایجاد درآمد متمرکز باشند. سه دسته فعالیت‌های کلیدی وجود دارد:

• تولید: طراحی، تولید و ارائه محصول در مقادیر قابل توجه و یا کیفیت برتر.
• حل مشکلات: یافتن راه‌حل‌های جدید برای مشکلات فردی که مشتریان با آن روبرو هستند.
• بستر/ شبکه: ایجاد و نگه‌داری سیستم عامل‌ها.

به عنوان مثال، مایکروسافت یک سیستم عامل قابل اعتماد برای پشتیبانی از محصولات نرم‌افزاری شخص ثالث ارائه می‌دهد.

6. منابع مهم

در این بخش، شما فهرست منابع کلیدی یا ورودی‌های اصلی مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های کلیدی خود را برای ایجاد پیشنهاد ارزش خود ذکر می‌کنید.

چند نوع از منابع کلیدی مهم

• انسان (کارکنان)
• مالی (نقدی، خط اعتباری و غیره)
• فکری (نام تجاری، ثبت اختراع، IP، حق چاپ)
• فیزیکی (تجهیزات، موجودی، ساختمان)

7. شرکای کلیدی

شرکای اصلی کسب و کارهای خارجی یا تامین کنندگان هستند؛ که به شما در انجام فعالیت‌های کلیدی شما کمک می‌کنند. این مشارکت‌ها برای کاهش خطرات و دست‌یابی به منابع ایجاد شده‌است.

8. ساختار هزینه

شما باید بر ارزیابی هزینه ایجاد و ارائه پیشنهادات ارزشی خود، ایجاد جریان درآمد و حفظ روابط با مشتری تمرکز کنید. بنابراین هنگامی که منابع، فعالیت‌ها و شرکای اصلی خود را مشخص کردید، انجام این کار آسان‌تر خواهد بود. مشاغل می‌توانند؛ هم هزینه محور (در صورت امکان بر کاهش هزینه‌ها تمرکز می‌کنند) و هم ارزش محور می‌باشند (بر ارائه حداکثر ارزش به مشتری تمرکز می‌کنند).